Từ cổ chí kim, trong quá trình phát triển của dân tộc Việt ta đã tồn tại một thời kỳ đồ đồng phồn vinh, trong đó, đồng đổi màu luôn là điều săn đón các nhà sưu tầm phẩm cổ với giá trị cao ngất ngưỡng. Vì vậy trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu về đồng đổi màu và các cách để kiểm tra chất lượng của chúng nhé.

Thế nào là Đồng đổi màu?

Với niên đại của chúng có thể lên đến vài trăm năm, đồng đổi màu được xem là những vật phẩm cổ xưa nhất trong lịch sử.

Hợp chất hóa học hình thành nên đồng đổi màu bao gồm các dạng hợp kim đặc biệt của đồng nguyên chất, được kết tấu lại và ngày càng chặt chẽ qua ngần ấy năm cùng với việc tiếp xúc với các hợp chất đa dạng trong không khí và đất cát, hình thành nên những đặt tính có một không hai. Cũng vì thế mà chúng quý giá đến vậy.

Do là vật phẩm cổ xưa nên chúng không phổ biến trong xã hội, đồng đổi màu chủ yếu được tìm thấy ở các vật dụng cổ có tuổi thọ lâu đời và mang những chi tiết dân gian. Và cũng vì thế mà người ta chỉ dùng nó để đúc tượng, làm đồ thờ cúng, trạm trổ tranh quý, hoặc tái tạo các vật dụng cổ để trưng bày ở những nơi trang nghiêm.

Đặc điểm của Đồng đổi màu

• Thành phần có 60% đồng nguyên chất và 40% là các kim loại khác nhau – pha tạp theo một tỷ lệ mà đến giờ chưa ai nghiên cứu được.
• Đồng đổi màu tồn tại những màu sắc từ đen, xám đen, đen hạt nhãn cho đến xám lông chuột và xám ghi.
• Rất khó nhận biết đồng đổi màu với chỉ một cái nhìn vào hình dáng bên ngoài
• Nặng hơn khoảng 2-3 lần đồng bình thường hoặc hơn
• Khả năng làm mất sóng điện từ của các thiết bị công nghệ

Đáng chú ý nhất phải kể đến đặc tính chỉ duy nhất xuất hiện ở đồng đổi màu đó chính là khả năng tự hồi phục, nghĩa là khi cọ xát hoặc bị trầy xước, vị trí ấy sẽ tự chuyển màu sau đó khôi phục lại hiện trạng ban đầu mà không để lại vết.

Những cách làm hay để kiểm tra và nhận biết Đồng đổi màu

Cách 1: Dùng dũa mài, giấy nhám

Cách này được áp dụng trong dân gian nhờ đặc tính nếu trên, đơn giản theo 3 bước:

1. Lấy dũa bằng thép chà khá mạnh lên đồ vật bằng đồng muốn kiểm tra từ 10 đến 20 phút;
2. Chỗ vừa dũa liền chuyển sang màu vàng, vàng nhạt, vàng bông bí, đỏ đun, đỏ hồng hoặc trắng bạc;
3. Sau tầm 1 tiếng rưỡi chỗ ấy sẽ trở về màu ban đầu và vết trầy có thể biến mất.

Tham khảo thêm ở video dưới đây:

Cách 2: Dùng điện thoại di động hoặc các thiết bị có sóng từ

Mang điện thoại đến gần đồ vật muốn test, từ gọi hoặc quan sát cột sóng hiện trên màn hình, nếu là đồng đổi màu thì điện thoại sẽ bị mất sóng. Chúng cũng có thể làm nhiễu sóng tivi hoặc ăngten.

Cách 3: Thử với lửa

Cách này khá mất công và mất đi một phần của vật phẩm đồng muốn thử, tuy nhiên vẫn là một cách làm hữu ích, thực hiện bằng cách:

1. Lấy 1 ít mạt sau khi mài từ vật phẩm;
2. Đặt lên muỗng inox hoặc thép, nhôm;
3. Khò, hơ lửa cao từ 15 phút đến 20 phút, quan sát thấy nếu mạt đồng không kết dính thì kết luận đây là đồng đổi màu.

Cách 4: Kiểm tra quá trình oxi hóa

Đồng đổi màu không bị ảnh hưởng bởi sự oxi hóa hoặc bị gỉ sét qua năm tháng, được chứng minh qua nhiều triều đại đến ngày nay khi khai quật hay tìm thấy nững vật phẩm từ loại đồng này đều mịn, đẹp, sáng dưới lớp đất đá.

Do vậy, những đồ đồng có thể lên teng, gỉ sét hoặc ố màu (bị oxi hóa) khi kiểm tra bằng dung dịch oxi hóa khử mà chuyển sang màu xanh đều KHÔNG PHẢI là đồng đổi màu.

Đấy là một số thông tin và cách làm hay để kiểm tra đồng đổi màu mà các bạn có thể áp dụng tại nhà, và là bí kíp để tránh mua phải vật phẩm sai lệch, hàng giả và gian lận.